man/tr/useradd.8

   1
   2
   3 .\" Copyright 1991 - 1994, Julianne Frances Haugh
   4 .\" All rights reserved.
   5 .\"
   6 .\" Redistribution and use in source and binary forms, with or without
   7 .\" modification, are permitted provided that the following conditions
   8 .\" are met:
   9 .\" 1. Redistributions of source code must retain the above copyright
  10 .\"    notice, this list of conditions and the following disclaimer.
  11 .\" 2. Redistributions in binary form must reproduce the above copyright
  12 .\"    notice, this list of conditions and the following disclaimer in the
  13 .\"    documentation and/or other materials provided with the distribution.
  14 .\" 3. Neither the name of Julianne F. Haugh nor the names of its contributors
  15 .\"    may be used to endorse or promote products derived from this software
  16 .\"    without specific prior written permission.
  17 .\"
  18 .\" THIS SOFTWARE IS PROVIDED BY JULIE HAUGH AND CONTRIBUTORS ``AS IS'' AND
  19 .\" ANY EXPRESS OR IMPLIED WARRANTIES, INCLUDING, BUT NOT LIMITED TO, THE
  20 .\" IMPLIED WARRANTIES OF MERCHANTABILITY AND FITNESS FOR A PARTICULAR PURPOSE
  21 .\" ARE DISCLAIMED.  IN NO EVENT SHALL JULIE HAUGH OR CONTRIBUTORS BE LIABLE
  22 .\" FOR ANY DIRECT, INDIRECT, INCIDENTAL, SPECIAL, EXEMPLARY, OR CONSEQUENTIAL
  23 .\" DAMAGES (INCLUDING, BUT NOT LIMITED TO, PROCUREMENT OF SUBSTITUTE GOODS
  24 .\" OR SERVICES; LOSS OF USE, DATA, OR PROFITS; OR BUSINESS INTERRUPTION)
  25 .\" HOWEVER CAUSED AND ON ANY THEORY OF LIABILITY, WHETHER IN CONTRACT, STRICT
  26 .\" LIABILITY, OR TORT (INCLUDING NEGLIGENCE OR OTHERWISE) ARISING IN ANY WAY
  27 .\" OUT OF THE USE OF THIS SOFTWARE, EVEN IF ADVISED OF THE POSSIBILITY OF
  28 .\" SUCH DAMAGE.
  29
  30 .TH useradd 8 "" "" ""
  31 .nh
  32 .SH İSİM
  33 useradd -
  34 yeni bir kullanıcı oluşturur veya öntanımlı yeni kullanıcı bilgilerini günceller
  35
  36 .SH KULLANIM
  37
  38 .nf
  39
  40 \fBuseradd\fR [\fB-c \fR\fIaçıklama\fR] [\fB-d \fR\fIevdizini\fR]
  41         [\fB-e \fR\fIbitiş_tarihi\fR] [\fB-f \fR\fIaskı_süresi\fR]
  42         [\fB-g \fR\fIbirincil_grup\fR] [\fB-G \fR\fIgrup\fR[,...]]
  43         [\fB-m \fR[\fB-k \fR\fIiskelet_dizin\fR] | \fB-M\fR] [\fB-p \fR\fIparola\fR]
  44         [\fB-s \fR\fIkabuk\fR] [\fB-u \fR\fIkull_kiml\fR [ \fB-o\fR]] [\fB-n\fR] [\fB-r\fR] \fIkullanıcı\fR
  45
  46 .fi
  47
  48
  49 .nf
  50
  51 \fBuseradd -D\fR [\fB-g \fR\fIöntanımlı_grup\fR] [\fB-b \fR\fIöntanımlı_ev\fR]
  52         [\fB-f \fR\fIöntanımlı_askı_süresi\fR] [\fB-e \fR\fIöntanımlı_bitiş_tarihi\fR]
  53         [\fB-s \fR\fIöntanımlı_kabuk\fR]
  54
  55 .fi
  56
  57
  58 .SH AÇIKLAMA
  59 .SS Yeni Kullanıcıların Oluşturulması
  60
  61 \fB-D\fR seçeneği belitilmeden çağrıldığında, \fBuseradd\fR komutu, komut satırında tanımlanan değerleri ve sistemdeki öntanımlı değerleri kullanarak yeni bir kullanıcı oluşturur. Komut satırında belirtilen seçeneklere bağlı olarak, gerekli sistem dosyalarına yeni kullanıcının bilgileri girilir; ev dizini oluşturulur;  ilk dosyalar kopyalanır.  Red Hat Linux´da kullanılan sürümünde, \fB-n\fR seçeneği belirtilmediği sürece, oluşturulan her kullanıcı için yeni bir grup oluşturulur. Kullanabileceğiniz seçenekler şunlardır:
  62
  63
  64
  65 .br
  66 .ns
  67 .TP
  68 \fB-c \fR\fIaçıklama\fR
  69 Yeni kullanıcının parola dosyasındaki açıklama alanı.
  70
  71 .TP
  72 \fB-d \fR\fIevdizini\fR
  73 Oluşturulan yeni kullanıcının sisteme girişte kullanacağı ev dizinini belirtir. Öntanımlı olarak, \fIkullanıcı\fR ismi \fIöntanımlı_ev\fR'e eklenecek ve sisteme giriş dizini ismi olarak kullanılacaktır.
  74
  75 .TP
  76 \fB-e \fR\fIbitiş_tarihi\fR
  77 Kullanıcı hesabının son kullanma tarihini belirtir. Tarih YYYY-AA-GG (Y: yıl, A: ay, G: gün) şeklinde belirtilir.
  78
  79 .TP
  80 \fB-f \fR\fIaskı_süresi\fR
  81 Kullanıcı parolasının son kullanma tarihinden itibaren, bu hesabın
  82 tamamen kapatılacağı tarihe kadar geçecek olan sürenin gün cinsinden değeri belirtilir. Bu değer 0 olarak belirtilirse, parolanın son kullanma tarihinde hesap kapatılır. -1 değeri verilirse, bu özellik iptal edilmiş olur. -1 değeri öntanımlı değerdir.
  83
  84 .TP
  85 \fB-g \fR\fIbirincil_grup\fR
  86 Kullanıcının üyesi olacağı birincil grubun adı veya numarası belirtilir. Belirtilen grup, sistemde önceden tanımlanmış olmalıdır. Şayet grup numarası belirtilmiş ise, bu numara sistemde var olan bir gruba ait olmalıdır. Olmayan gruba ait bir isim veya numara kullanamazsınız. Öntanımlı değer 1 dir.
  87
  88 .TP
  89 \fB-g \fR\fIgrup\fR[,...]
  90 Kullanıcının üyesi olacağı ilave gruplar belirtilir. Her grup, diğerinden virgül ile ayrılır, arada boşluk bırakılmaz. Burada tanımlanan gruplar, \fB-g\fR ile tanımlanan grubun kısıtlamalarına tabidirler. Öntanımlı olarak, kullanıcının sadece \fIbirincil_grup\fR üyesi olduğu kabul edilir.
  91
  92 .TP
  93 \fB-m\fR
  94 Şayet sistemde kullanıcının ev dizini yok ise, yeni bir dizin oluşturulur. Eğer \fB-k\fR seçeneği belirtilmişse \fIiskelet_dizin\fR içindeki dosyalar ev dizinine kopyalanır. Aksi taktirde /etc/skel içindeki dosyalar kullanılır. \fIiskelet_dizin\fR veya /etc/skel içindeki bütün dizinler, ev dizininde de oluşturulur. \fB-k\fR seçeneği, sadece \fB-m\fR seçeneği ile birlikte kullanıldığında etkilidir. Öntanımlı olarak, dizin oluşturulmaz ve dosyalar kopyalanmaz.
  95
  96 .TP
  97 \fB-M\fR
  98 /etc/login.defs içinde tanımlı bütün sistemi kapsayan ayarlarda ev dizininin yaratılması gerektiği belirtilmiş olsa bile, kullanıcı ev dizini oluşturulmaz.
  99
 100 .TP
 101 \fB-n\fR
 102 Öntanımlı olarak, oluşturulan yeni kullanıcı ile aynı adlı yeni bir grup oluşturulur. Bu seçenek belirtilir ise, bu Red Hat Linux´a özel davranış kapatılmış olur.
 103
 104 .TP
 105 \fB-r\fR
 106 Bu seçenek, yeni bir sistem hesabı açmak için kullanılır. Böylece, /etc/login.defs içinde belirtilen UID_MIN değerinden daha küçük kullanıcı kimlikli kullanıcı oluşturulabilir. /etc/login.defs içindeki öntanımlı değerler ne olursa olsun, \fBuseradd\fR komutu böyle bir kullanıcı için ev dizini oluşturmayacaktır. Oluşturulacak sistem hesabı için bir ev dizini istiyorsanız, \fB-m\fR seçeneğini kullanmak zorundasınız. Bu, Red Hat tarafından eklenmiş bir seçenektir.
 107
 108 .TP
 109 \fB-p \fR\fIparola\fR
 110 \fBcrypt\fR(3) tarafından döndürülen şifrelenmiş paroladır. Öntanımlı olarak hesap kapalıdır.
 111
 112 .TP
 113 \fB-s \fR\fIkabuk\fR
 114 Kullanıcının sisteme girişte kullanacağı kabuğun adıdır. Öntanımlı olarak bu değer boştur, böylece sistemin öntanımlı kabuğunun seçilmesi sağlanır.
 115
 116 .TP
 117 \fB-u \fR\fIkull_kiml\fR
 118 Kullanıcı kimliğinin sayısal değeridir. Bu değer, \fB-o\fR seçeneği kullanılmadığı sürece, eşsiz olmalıdır. Değer mutlaka pozitif bir sayı olmalıdır. Öntanımlı olarak, diğer kullanıcıların numaralarından ve 99´dan büyük, en küçük numara kullanılır. 0 ile 99 arasındaki değerler sistem hesapları için ayrılmıştır.
 119
 120 .PP
 121 .SS Öntanımlı Değerlerin Değiştirilmesi
 122
 123
 124 \fB-D\fR seçeneği ile birlikte kullanıldığı zaman, \fBuseradd\fR ya geçerli değerleri görüntüler, ya da öntanımlı değerleri, komut satırından belirtilenler ile günceller. Kullanabileceğiniz seçenekler şunlardır:
 125
 126
 127 .br
 128 .ns
 129 .TP
 130 \fB-b \fR\fIöntanımlı_ev\fR
 131 Yeni bir kullanıcının ev dizini için ilk dosyayolu önekini belirtir. \fIYeni bir hesap açarken \fB-d\fR seçeneği belirtilmemişse\fR, yeni kullanıcının adı \fIöntanımlı_ev\fR'in sonuna eklenir ve yeni dizin oluşturulur.
 132
 133 .TP
 134 \fB-e \fR\fIöntanımlı_bitiş_tarihi\fR
 135 Kullanıcı hesabının kapatılacağı tarih.
 136
 137 .TP
 138 \fB-f \fR\fIöntanımlı_askı_süresi\fR
 139 Kullanıcı parolasının son kullanma tarihinden itibaren, bu hesabın tamamen kapatılacağı tarihe kadar geçecek olan sürenin gün cinsinden değeri.
 140
 141 .TP
 142 \fB-g \fR\fIöntanımlı_grup\fR
 143 Yeni bir kullanıcı için birincil grup adı veya grup kimliği. Belirtilen grup ismi sistemde mevcut olmalı ve sayısal grup kimliği için mevcut bir girdi bulunmalıdır.
 144
 145 .TP
 146 \fB-s \fR\fIöntanımlı_kabuk\fR
 147 Yeni bir kullanıcının sisteme girişte kullanacağı kabuğun adı. Belirtilen kabuk gelecekte açılacak bütün yeni hesaplarda kullanılır.
 148
 149 .PP
 150
 151 Şayet herhangi bir seçenek belirtilmezse, \fBuseradd\fR geçerli öntanımlı değerleri görüntüleyecektir.
 152
 153 .SH NOTLAR
 154
 155 /etc/skel dizinindeki öntanımlı dosyaların yerleştirilmesi sistem yöneticilerinin sorumluluğundadır. \fBuseradd\fR komutunun bu sürümü, Red Hat tarafından, Red Hat kullanıcı/grup uyumluluğunu sağlayamak için düzenlenmiştir.
 156
 157 .SH YETERSİZLİKLER
 158
 159 NIS grubuna kullanıcı ekleyemezsiniz. Bu NIS sunucusu üzerinde yapılmalıdır.
 160
 161 .SH İLGİLİ DOSYALAR
 162
 163 .nf
 164
 165 \fB/etc/passwd\fR          - kullanıcı hesabı bilgileri
 166 \fB/etc/shadow\fR          - güvenli kullanıcı hesabı bilgileri
 167 \fB/etc/group\fR           - grup bilgileri
 168 \fB/etc/gshadow\fR         - güvenli grup bilgileri
 169 \fB/etc/default/useradd\fR - öntanımlı bilgiler
 170 \fB/etc/login.defs\fR      - sistem genelinde geçerli kurallar
 171 \fB/etc/skel\fR            - öntanımlı dosyaları içeren dizin
 172
 173 .fi
 174
 175
 176 .SH İLGİLİ BELGELER
 177
 178 \fBchfn\fR(1),
 179 \fBchsh\fR(1),
 180 \fBpasswd\fR(1),
 181 \fBcrypt\fR(3),
 182 \fBgroupadd\fR(8),
 183 \fBgroupdel\fR(8),
 184 \fBgroupmod\fR(8),
 185 \fBuserdel\fR(8),
 186 \fBusermod\fR(8).
 187
 188 .SH YAZAN
 189
 190 Julianne Frances Haugh <jockgrrl (at) ix.netcom.com> tarafından yazılmıştır.
 191
 192 .SH ÇEVİREN
 193
 194 Yalçın Kolukısa <yalcink01 (at) yahoo.com>, Aralık 2003
 195