man/nl/man1/dos2unix.pod

   1 /*
   2 #  Copyright and License
   3 #
   4 #   Copyright (C) 2009-2012 Erwin Waterlander
   5 #   All rights reserved.
   6 #
   7 #   Redistribution and use in source and binary forms, with or without
   8 #   modification, are permitted provided that the following conditions
   9 #   are met:
  10 #   1. Redistributions of source code must retain the above copyright
  11 #      notice, this list of conditions and the following disclaimer.
  12 #   2. Redistributions in binary form must reproduce the above copyright
  13 #      notice in the documentation and/or other materials provided with
  14 #      the distribution.
  15 #
  16 #   THIS SOFTWARE IS PROVIDED BY THE AUTHOR ``AS IS'' AND ANY
  17 #   EXPRESS OR IMPLIED WARRANTIES, INCLUDING, BUT NOT LIMITED TO, THE
  18 #   IMPLIED WARRANTIES OF MERCHANTABILITY AND FITNESS FOR A PARTICULAR
  19 #   PURPOSE ARE DISCLAIMED.  IN NO EVENT SHALL THE AUTHOR BE LIABLE
  20 #   FOR ANY DIRECT, INDIRECT, INCIDENTAL, SPECIAL, EXEMPLARY, OR
  21 #   CONSEQUENTIAL DAMAGES (INCLUDING, BUT NOT LIMITED TO, PROCUREMENT
  22 #   OF SUBSTITUTE GOODS OR SERVICES; LOSS OF USE, DATA, OR PROFITS; OR
  23 #   BUSINESS INTERRUPTION) HOWEVER CAUSED AND ON ANY THEORY OF LIABILITY,
  24 #   WHETHER IN CONTRACT, STRICT LIABILITY, OR TORT (INCLUDING NEGLIGENCE
  25 #   OR OTHERWISE) ARISING IN ANY WAY OUT OF THE USE OF THIS SOFTWARE, EVEN
  26 #   IF ADVISED OF THE POSSIBILITY OF SUCH DAMAGE.
  27 #
  28 #   Description
  29 #
  30 #       To learn what TOP LEVEL section to use in manual pages,
  31 #       see POSIX/Susv standard and "Utility Description Defaults" at
  32 #       http://www.opengroup.org/onlinepubs/009695399/utilities/xcu_chap01.html#tag_01_11
  33 #
  34 #       This is manual page in Perl POD format. Read more at
  35 #       http://perldoc.perl.org/perlpod.html or run command:
  36 #
  37 #           perldoc perlpod | less
  38 #
  39 #       To check the syntax:
  40 #
  41 #           podchecker *.pod
  42 #
  43 #       Create manual page with command:
  44 #
  45 #           pod2man PAGE.N.pod > PAGE.N
  46 */
  47 =pod
  48
  49 =head1 NAAM
  50
  51 dos2unix - DOS/Mac naar Unix en vice versa tekstbestand formaat omzetter
  52
  53 =head1 OVERZICHT
  54
  55     dos2unix [opties] [BESTAND ...] [-n INVOERBESTAND UITVOERBESTAND ...]
  56     unix2dos [opties] [BESTAND ...] [-n INVOERBESTAND UITVOERBESTAND ...]
  57
  58 =head1 BESCHRIJVING
  59
  60 Het Dos2unix pakket bevat toepassingen C<dos2unix> en C<unix2dos> om
  61 platte tekstbestanden in DOS of Mac formaat naar Unix om te zetten en
  62 vice versa.
  63
  64 In DOS/Windows tekstbestanden bestaat een regeleinde uit een combinatie van
  65 twee tekens: een 'Carriage Return' (CR) gevolgd door een 'Line Feed' (LF). In
  66 Unix tekstbestanden bestaat een regeleinde uit een enkel 'Newline' teken die
  67 gelijk is aan een DOS 'Line Feed' (LF) teken.  In Mac tekst bestanden, voor Mac
  68 OS X, bestaan regeleindes uit een enkel 'Carriage Return' teken. Mac OS X is
  69 Unix gebaseerd en heeft dezelfde regeleindes als Unix.
  70
  71 Binaire bestanden worden automatisch overgeslagen, behalve als de omzetting
  72 geforceerd wordt.
  73
  74 Niet-reguliere bestanden, zoals mappen en FIFOs, worden automatisch overgeslagen.
  75
  76 Symbolische koppelingen en hun doelen blijven standaard onaangeroerd.
  77 Optioneel kunnen symbolische koppelingen worden vervangen, of de uitvoer
  78 kan naar het doel van de symbolische koppeling worden geschreven.
  79 Symbolische koppelingen op Windows worden niet ondersteund. Windows
  80 symbolische koppelingen worden altijd vervangen, de doelen onaangeroerd
  81 gelaten.
  82
  83
  84 Dos2unix is gemodelleerd naar dos2unix onder SunOS/Solaris en heeft gelijke conversiemodi.
  85
  86 =head1 OPTIES
  87
  88 =over 4
  89
  90 =item B<-->
  91
  92 Behandel alle volgende opties als bestandsnamen. Gebruik deze optie
  93 als je bestanden wil converteren wiens naam met een streepje begint.
  94 Bijvoorbeeld, om een bestand genaamd "-foo" om te zetten, gebruik je
  95 de volgende opdracht:
  96
  97     dos2unix -- -foo
  98
  99 Of in nieuw-bestand-modus:
 100
 101     dos2unix -n -- -foo uit.txt
 102
 103 =item B<-ascii>
 104
 105 Converteer alleen regeleindes. Dit is de standaard conversiemodus.
 106
 107 =item B<-iso>
 108
 109 Conversie tussen DOS en ISO-8859-1 lettertekenreeks. Zie ook paragraaf
 110 CONVERSIEMODI.
 111
 112 =item B<-1252>
 113
 114 Gebruik Windows codetabel 1252 (West-Europees).
 115
 116 =item B<-437>
 117
 118 Gebruik DOS codetabel 437 (VS). Dit is de standaard codetabel die gebruikt wordt bij ISO conversie.
 119
 120 =item B<-850>
 121
 122 Gebruik DOS codetabel 850 (West-Europees).
 123
 124 =item B<-860>
 125
 126 Gebruik DOS codetabel 860 (Portugees).
 127
 128 =item B<-863>
 129
 130 Gebruik DOS codetabel 863 (Canadees Frans).
 131
 132 =item B<-865>
 133
 134 Gebruik DOS codetabel 865 (Scandinavisch).
 135
 136 =item B<-7>
 137
 138 Converteer 8 bit lettertekens naar 7 bit spatie.
 139
 140 =item B<-c, --convmode CONVMODUS>
 141
 142 Stel conversiemodus in. Waarbij CONVMODUS een is van:
 143 I<ascii>, I<7bit>, I<iso>, I<mac>
 144 met ascii als standaard instelling.
 145
 146 =item B<-f, --force>
 147
 148 Forceer omzetting van binaire bestanden.
 149
 150 =item B<-h, --help>
 151
 152 Laat help tekst zien.
 153
 154 =item B<-k, --keepdate>
 155
 156 Behoud de datum van het invoerbestand in het uitvoerbestand.
 157
 158 =item B<-L, --license>
 159
 160 Laat de software licentie zien.
 161
 162 =item B<-l, --newline>
 163
 164 Voeg een extra regeleinde toe.
 165
 166 B<dos2unix>: Alleen DOS regeleindes worden omgezet naar twee Unix regeleindes.
 167 In Mac modus worden alleen Mac regeleindes omgezet naar twee Unix regeleindes.
 168
 169 B<unix2dos>: Aleen Unix regeleindes worden omgezet naar twee DOS regeleindes.
 170 In Mac modus worden Unix regeleindes omgezet naar twee Mac regeleindes.
 171
 172 =item B<-m, --add-bom>
 173
 174 Schrijf een UTF-8 Byte Order Mark in het uitvoerbestand. Gebruik deze optie
 175 nooit als de codering het van uitvoerbestand geen UTF-8 is. Zie ook paragraaf
 176 UNICODE.
 177
 178 =item B<-n, --newfile INVOERBESTAND UITVOERBESTAND ...>
 179
 180 Nieuw-bestand-modus. Converteer bestand INVOERBESTAND en schrijf naar bestand
 181 UITVOERBESTAND. Bestandsnamen moeten opgegeven worden in paren. Jokertekens
 182 moeten NIET gebruikt worden, anders verlies je bestanden.
 183
 184 =item B<-o, --oldfile BESTAND ...>
 185
 186 Oud-bestand-modus. Converteer bestand BESTAND en overschrijf het.
 187 Dit is de standaard modus. Jokertekens kunnen gebruikt worden.
 188
 189 =item B<-q, --quiet>
 190
 191 Stille werking. Onderdruk alle waarschuwingen. De teruggave waarde is nul.
 192 Behalve wanneer verkeerde opties worden gegeven.
 193
 194 =item B<-s, --safe>
 195
 196 Sla binaire bestanden over (standaard).
 197
 198 =item B<-F, --follow-symlink>
 199
 200 Volg symbolische koppelingen en coverteer de doelen.
 201
 202 =item B<-R, --replace-symlink>
 203
 204 Vervang symbolische koppelingen door geconverteerde bestanden
 205 (originele doelbestanden blijven ongewijzigd).
 206
 207 =item B<-S, --skip-symlink>
 208
 209 Laat symbolische koppelingen en doelen ongewijzigd (standaard).
 210
 211 =item B<-V, --version>
 212
 213 Laat versie informatie zien.
 214
 215 =back
 216
 217 =head1 MAC MODUS
 218
 219 In normale modus worden DOS regeleindes naar Unix omgezet en vice versa. Mac regeleindes worden niet omgezet.
 220
 221 In Mac modus worden Mac regeleindes naar Unix omgezet en vice versa. DOS regeleindes blijven ongewijzigd.
 222
 223 Om in Mac modus te draaien gebruik de schakeloptie C<-c mac> of gebruik de opdrachten C<mac2unix> of C<unix2mac>.
 224
 225 =head1 CONVERSIEMODI
 226
 227 Conversie-modi I<ascii>, I<7bit>, en I<iso>
 228 zijn gelijk aan die van dos2unix/unix2dos onder SunOS/Solaris.
 229
 230 =over 4
 231
 232 =item B<ascii>
 233
 234 In modus C<ascii> worden alleen regeleindes omgezet. Dit is de standaard modus.
 235
 236 Hoewel de naam van deze modus ASCII is, wat een 7 bit standaard is, is de
 237 werkelijke modus 8 bit. Gebruik altijd deze modus wanneer u Unicode UTF-8
 238 bestanden omzet.
 239
 240 =item B<7bit>
 241
 242 Alle 8 bit niet-ASCII lettertekens (met waardes van 128 t/m 255) worden
 243 omgezet naar een 7 bit spatie.
 244
 245 =item B<iso>
 246
 247 Lettertekens worden omgezet tussen een DOS lettertekenreeks (codetabel) en ISO
 248 lettertekenreeks ISO-8859-1 op Unix. DOS lettertekens zonder gelijkwaardig
 249 ISO-8859-1 teken, waarvoor geen omzetting mogelijk is, worden omgezet in een
 250 punt. Het zelfde geldt voor ISO-8859-1 tekens zonder DOS tegenhanger.
 251
 252 Wanneer alleen optie C<-iso> gebruikt wordt, zal dos2unix proberen de actieve
 253 codetabel te gebruiken. Als dat niet mogelijk is wordt codetabel CP437
 254 gebruikt, die met name in de VS gebruikt word. Om een bepaalde codetabel te
 255 forceren gebruik opties C<-850> (West-Europees), C<-860> (Portugees), C<-863>
 256 (Canadees Frans) of C<-865> (Scandinavisch). Windows codetabel CP1252
 257 (West-Europees) wordt ook ondersteund met optie C<-1252>. Gebruik voor andere
 258 codetabellen dos2unix in combinatie met iconv(1). Iconv kan omzetten tussen een
 259 lange lijst letterteken-coderingen.
 260
 261 Gebruik ISO conversie nooit op Unicode tekst bestanden. Het zal UTF-8
 262 gecodeerde bestanden verminken.
 263
 264 Enkele voorbeelden:
 265
 266 Omzetten van DOS standaard codetabel naar Unix Latin-1
 267
 268     dos2unix -iso -n in.txt uit.txt
 269
 270 Omzetten van DOS CP850 naar Unix Latin-1
 271
 272     dos2unix -850 -n in.txt uit.txt
 273
 274 Omzetten van Windows CP1252 naar Unix Latin-1
 275
 276     dos2unix -1252 -n in.txt uit.txt
 277
 278 Omzetten van Windows CP1252 naar Unix UTF-8 (Unicode)
 279
 280     iconv -f CP1252 -t UTF-8 in.txt | dos2unix > uit.txt
 281
 282 Omzetten van Unix Latin-1 naar DOS standaard code tabel
 283
 284     unix2dos -iso -n in.txt uit.txt
 285
 286 Omzetten van Unix Latin-1 naar DOS CP850
 287
 288     unix2dos -850 -n in.txt uit.txt
 289
 290 Omzetten van Unix Latin-1 naar Windows CP1252
 291
 292     unix2dos -1252 -n in.txt uit.txt
 293
 294 Omzetten van Unix UTF-8 (Unicode) naar Windows CP1252
 295
 296     unix2dos < in.txt | iconv -f UTF-8 -t CP1252 > uit.txt
 297
 298 Zie ook L<http://czyborra.com/charsets/codepages.html>
 299 en L<http://czyborra.com/charsets/iso8859.html>.
 300
 301 =back
 302
 303 =head1 UNICODE
 304
 305 =head2 Coderingen
 306
 307 Er bestaan verschillende Unicode coderingen. Op Unix en Linux zijn Unicode
 308 bestanden typisch gecodeerd in UTF-8. Op Windows kunnen Unicode tekst bestanden
 309 gecodeerd zijn in UTF-8, UTF-16 of UTF-16 big endian, maar meestal zijn ze
 310 gecodeerd in UTF-16 formaat.
 311
 312 =head2 Conversie
 313
 314 Unicode tekst bestanden kunnen DOS, Unix of Mac regeleindes hebben, net
 315 als reguliere tekst bestanden.
 316
 317 Alle versies van dos2unix en unix2dos kunnen UTF-8 gecodeerde bestanden
 318 omzetten, want UTF-8 is ontworpen op compatibiliteit met ASCII.
 319
 320 Dos2unix en unix2dos met Unicode UTF-16 ondersteuning, kunnen little en big
 321 endian UTF-16 gecodeerde tekst bestanden lezen. Om er achter te komen of
 322 dos2unix gebouwd is met UTF-16 ondersteuning type C<dos2unix -V>.
 323
 324 De Windows versies van dos2unix en unix2dos converteren UTF-16 gecodeerde
 325 bestanden altijd naar UTF-8 gecondeerde bestanden. Unix versies van
 326 dos2unix/unix2dos zetten UTF-16 gecodeerde bestanden om naar de lokale
 327 karakter codering als die gelijk is aan UTF-8. Gebruik de opdracht
 328 locale(1) om uit te vinden wat de lokale karakter codering is.
 329
 330 Omdat UTF-8 geformateerde tekstbestanden zowel op Windows en Unix goed
 331 ondersteund worden, hebben dos2unix en unix2dos geen optie om UTF-16 bestanden
 332 te schrijven. Alle UTF-16 karakters kunnen worden omgezet naar UTF-8. De
 333 omzetting van UTF-16 naar UTF-8 is verliesvrij. Op Unix worden UTF-16 bestanden
 334 overgeslagen als de locale karakter codering ongelijk is aan UTF-8, om te
 335 voorkomen dat er per ongeluk tekst verloren gaat. Wanneer een UTF-16 naar
 336 UTF-8 conversiefout optreedt, bijvoorbeeld wanneer het UTF-16 invoerbestand
 337 een fout bevat, wordt het bestand overgeslagen.
 338
 339 ISO en 7-bit conversie werkt niet op UTF-16 bestanden.
 340
 341 =head2 Byte Order Mark
 342
 343 Op Windows hebben Unicode tekstbestanden typisch een Byte Order Mark (BOM),
 344 omdat veel Windows programma's (inclusief Kladblok) standaard een BOM
 345 toevoegen. Zie ook L<http://en.wikipedia.org/wiki/Byte_order_mark>.
 346
 347 Op Unix hebben Unicode tekstbestanden typisch geen BOM. Er wordt aangenomen
 348 dat de codering van tekstbestanden gelijk is aan de lokale karakter
 349 codering.
 350
 351 Dos2unix kan alleen detecteren of een bestand in UTF-16 formaat is als het
 352 bestand een BOM heeft. Wanneer een UTF-16 bestand geen BOM heeft, ziet
 353 dos2unix het bestand als een binair bestand.
 354
 355 Gebruik dos2unix in combinatie met iconv(1) om een UTF-16 bestand zonder BOM om
 356 te zetten.
 357
 358 Dos2unix schrijft nooit een BOM in het uitvoerbestand, tenzij optie C<-m>
 359 gebruikt wordt.
 360
 361 Unix2dos schrijft een BOM in het uitvoerbestand wanneer het invoerbestand
 362 een BOM heeft, of wanneer optie C<-m> gebruikt is.
 363
 364 =head2 Unicode voorbeelden
 365
 366 Omzetten van Windows UTF-16 (met BOM) naar Unix UTF-8
 367
 368     dos2unix -n in.txt uit.txt
 369
 370 Omzetten van Windows UTF-16 (zonder BOM) naar Unix UTF-8
 371
 372     iconv -f UTF-16 -t UTF-8 in.txt | dos2unix > uit.txt
 373
 374 Omzetten van Unix UTF-8 naar Windows UTF-8 met BOM
 375
 376     unix2dos -m -n in.txt uit.txt
 377
 378 Omzetten van Unix UTF-8 naar Windows UTF-16
 379
 380     unix2dos < in.txt | iconv -f UTF-8 -t UTF-16 > uit.txt
 381
 382 =head1 VOORBEELDEN
 383
 384 Lees invoer van 'stdin' en schrijf uitvoer naar 'stdout'.
 385
 386     dos2unix
 387     dos2unix -l -c mac
 388
 389 Omzetten en vervangen a.txt. Omzetten en vervangen b.txt.
 390
 391     dos2unix a.txt b.txt
 392     dos2unix -o a.txt b.txt
 393
 394 Omzetten en vervangen a.txt in ascii conversiemodus.
 395
 396     dos2unix a.txt
 397
 398 Omzetten en vervangen a.txt in ascii conversiemodus.
 399 Omzetten en vervangen b.txt in 7bit conversiemodus.
 400
 401     dos2unix a.txt -c 7bit b.txt
 402     dos2unix -c ascii a.txt -c 7bit b.txt
 403     dos2unix -ascii a.txt -7 b.txt
 404
 405 Omzetten a.txt van Mac naar Unix format.
 406
 407     dos2unix -c mac a.txt
 408     mac2unix a.txt
 409
 410 Omzetten a.txt van Unix naar Mac format.
 411
 412     unix2dos -c mac a.txt
 413     unix2mac a.txt
 414
 415 Omzetten en vervangen a.txt met behoud van originele datum.
 416
 417     dos2unix -k a.txt
 418     dos2unix -k -o a.txt
 419
 420 Omzetten a.txt en schrijf naar e.txt.
 421
 422     dos2unix -n a.txt e.txt
 423
 424 Omzetten a.txt en schrijf naar e.txt, behoud datum e.txt gelijk aan a.txt.
 425
 426     dos2unix -k -n a.txt e.txt
 427
 428 Omzetten en vervangen a.txt. Omzetten b.txt en schrijf naar e.txt.
 429
 430     dos2unix a.txt -n b.txt e.txt
 431     dos2unix -o a.txt -n b.txt e.txt
 432
 433 Omzetten c.txt en schrijf naar e.txt. Omzetten en vervangen a.txt.
 434 Omzetten en vervangen b.txt. Omzetten d.txt en schrijf naar f.txt.
 435
 436     dos2unix -n c.txt e.txt -o a.txt b.txt -n d.txt f.txt
 437
 438 =head1 RECURSIEVE CONVERSIE
 439
 440 Gebruik dos2unix in combinatie met de find(1) en xargs(1) opdrachten om
 441 tekstbestanden in een directoryboomstructuur recursief om te zetten.
 442 Bijvoorbeeld om alle .txt bestanden in de directoryboom onder de huidige
 443 map te converteren type:
 444
 445     find . -name *.txt |xargs dos2unix
 446
 447 =head1 LOKALISATIE
 448
 449 =over 4
 450
 451 =item B<LANG>
 452
 453 The primaire taal wordt geselecteerd met de omgevingsvariabele LANG. De LANG
 454 variabele bestaat uit verschillende onderdelen. Het eerste deel is in kleine
 455 letters de taalcode. Het tweede deel is optioneel en is de landcode in
 456 hoofdletters, voorafgegaan door een laag streepje. Er is ook een optioneel
 457 derde deel: lettertekenreeks-codering, voorafgegaan door een punt. Enkele voorbeelden
 458 voor een POSIX staandaard shell:
 459
 460     export LANG=nl               Nederlands
 461     export LANG=nl_NL            Nederlands, Nederland
 462     export LANG=nl_BE            Nederlands, België
 463     export LANG=es_ES            Spaans, Spanje
 464     export LANG=es_MX            Spaans, Mexico
 465     export LANG=en_US.iso88591   Engels, VS, Latin-1 codering
 466     export LANG=en_GB.UTF-8      Engels, GB, UTF-8 codering
 467
 468 Voor een complete lijst van taal- en landcodes zie de gettext handleiding:
 469 L<http://www.gnu.org/software/gettext/manual/gettext.html#Language-Codes>
 470
 471 Op Unix systemen kunt u de opdracht locale(1) gebruiken om specifieke
 472 lokalisatie informatie te verkrijgen.
 473
 474 =item B<LANGUAGE>
 475
 476 Met de omgevingsvariabele LANGUAGE kunt u een prioriteitenlijst specificeren
 477 van talen, gescheiden door dubbele punten. Dos2unix geeft voorkeur aan
 478 LANGUAGE boven LANG. Bijvoorbeeld, eerst Nederlands en dan Duits: C<LANGUAGE=nl:de>.
 479 U moet eerst lokalisatie in werking stellen, met het instellen van LANG (of LC_ALL)
 480 in een waarde ongelijk aan "C", voordat u een talen prioriteitenlijst kunt
 481 gebruiken via de LANGUAGE variabele. Zie ook de gettext handleiding:
 482 L<http://www.gnu.org/software/gettext/manual/gettext.html#The-LANGUAGE-variable>
 483
 484 Als u een taal kiest die niet beschikbaar is worden de standaard
 485 Engelse berichten gebruikt.
 486
 487 =item B<DOS2UNIX_LOCALEDIR>
 488
 489 Met de omgevingsvariabele DOS2UNIX_LOCALEDIR kan de LOCALEDIR gebruikt tijdens
 490 compilatie worden overstemd. LOCALEDIR wordt gebruikt om de taalbestanden te
 491 vinden. De GNU staandaard waarde is C</usr/local/share/locale>. De optie "-V"
 492 laat de gebruikte LOCALEDIR zien.
 493
 494 Voorbeeld (POSIX shell):
 495
 496     export DOS2UNIX_LOCALEDIR=$HOME/share/locale
 497
 498 =back
 499
 500 =head1 TERUGGAVE WAARDE
 501
 502 Bij succes wordt nul terug gegeven. Wanneer een systeemfout optreedt wordt
 503 het laatste systeemfoutnummer terug gegeven. Bij andere fouten wordt 1 terug gegeven.
 504
 505 De teruggave is altijd nul in de modus stille werking, behalve wanneer verkeerde
 506 opties worden gegeven.
 507
 508 =head1 STANDAARDEN
 509
 510 L<http://nl.wikipedia.org/wiki/Tekstbestand>
 511
 512 L<http://nl.wikipedia.org/wiki/Carriage_Return>
 513
 514 L<http://nl.wikipedia.org/wiki/Linefeed>
 515
 516 L<http://nl.wikipedia.org/wiki/Unicode>
 517
 518 =head1 AUTEURS
 519
 520 Benjamin Lin - <blin@socs.uts.edu.au>,
 521 Bernd Johannes Wuebben (mac2unix modus) - <wuebben@kde.org>,
 522 Christian Wurll (voeg extra regeleinde toe) - <wurll@ira.uka.de>,
 523 Erwin Waterlander - <waterlan@xs4all.nl>
 524
 525 Project pagina: L<http://waterlan.home.xs4all.nl/dos2unix.html>
 526
 527 SourceForge pagina: L<http://sourceforge.net/projects/dos2unix/>
 528
 529 Freshmeat: L<http://freshmeat.net/projects/dos2unix>
 530
 531 =head1 ZIE OOK
 532
 533 file(1)
 534 find(1)
 535 iconv(1)
 536 locale(1)
 537 xargs(1)
 538
 539 =cut